Τετάρτη 12 Ιανουαρίου 2011

Ο ιστορητής - Ιστορία ενός έρωτα

Προηγούμενη ανάρτηση: Ο ιστορητής - Αναφορές στο δίκτυο

Όλα ξεκίνησαν πριν δεκαπέντε χρόνια, μια μέρα που κατέβηκα στο κέντρο της Αθήνας, δεν θυμάμαι πλέον για ποια δουλειά. Ο άντρας μου με παρακάλεσε να ρίξω μια ματιά στου Κάουφμαν και να του αγοράσω μερικά ισπανόφωνα βιβλία λογοτεχνίας, όποια έκρινα εγώ. Δεν είμαι σίγουρη πια αν τα ήθελε για τη δουλειά του ή για να νιώσει πιο κοντά στην πατρίδα του (είναι ισπανός και καθηγητής ισπανικών) ή μόνο για την ευχαρίστηση του διαβάσματος ή για όλα αυτά μαζί. Το γεγονός είναι ότι χώθηκα στου Κάουφμαν και σκάλισα τα ράφια, και με τα πενιχρά τότε ισπανικά μου διάλεξα πέντε ή έξι βιβλία που μου κίνησαν το ενδιαφέρον. Η επαφή μου με την ισπανόφωνη λογοτεχνία ήταν ακόμη ισχνή, αλλά το κριτήριό μου αποδείχθηκε καλό: μεταξύ άλλων διάλεξα El reino de este mundo του Alejo Carpentier, La de Bringas του Benito Pérez Galdós, και τον αριστουργηματικό Alfanhuí του Rafael Sánchez Ferlosio (Ο Αλφανουί, κυκλοφορεί στα ελληνικά από τις εκδόσεις Λαγουδέρα σε μια πολύ καλή συλλογική μετάφραση των μαθητών του Abanico).

Ένα από τα βιβλία εκείνα ήταν και El hablador, του Mario Vargas Llosa.

Είμαι βιβλιοφάγος εκ γενετής. Εννοείται ότι τα βιβλία τα διάβασα πρώτα εγώ και μετά ο αγαπητός μου σύντροφος. Με αρκετή δυσκολία, γιατί οι γνώσεις μου της γλώσσας ήταν ακόμη ανεπαρκείς, αλλά χωρίς λεξικό, γιατί δεν μου αρέσει να σπάω τον ειρμό της ανάγνωσης. Και ειδικά στο El hablador ο ειρμός είναι κάτι που δεν επιτρέπεται να σπάσει - είναι, θα έλεγε κανείς, ιεροσυλία. Για να γευτείς το χρώμα της αφήγησης του ιστορητή της φυλής χρειάζεται να τον ακολουθήσεις στο ταξίδι του, να αφεθείς στο χείμαρρο των ιστοριών που χύνονται η μία μέσα στην άλλη.

Αγάπησα το βιβλίο από την πρώτη στιγμή.

Το ιδιαίτερο ύφος που υιοθετεί ο Λιόσα όταν δίνει το λόγο στον ιστορητή της φυλής Ματσιγκένγκα είναι σίγουρα αρκετό για να καθηλώσει τον αναγνώστη. Οι πολιτικές , κοινωνικές και φιλοσοφικές προεκτάσεις του έργου δίνουν άφθονη τροφή για προβληματισμό. Αυτό όμως που με γοήτευσε ήταν ο τρόπος που ξεδιπλώνεται μέσα από τις σελίδες ο ρόλος της αφήγησης στην ανθρώπινη ζωή.

Η πραγματικότητα χτίζεται μέσα από αφηγήσεις. Όχι μόνο η πραγματικότητα των "πρωτόγονων" ιθαγενών, όχι μόνο η προσωπική πραγματικότητα του καθενός, αλλά η πραγματικότητα όλης της ανθρωπότητας. Η αφήγηση, είτε λέγεται μύθος, είτε κουτσομπολιό, είτε ιστορική μαρτυρία, πλάθει και συναρμολογεί τις ψηφίδες που απαρτίζουν το μωσαϊκό της εικόνας του κόσμου. Μιλώντας και ακούγοντας ζυμώνουμε μέσα μας την αλήθεια που μας ενώνει. Η αφήγηση μας μεταμορφώνει από μονάδες σε ομάδες, από ερημίτες σε κοινωνίες.

Αυτή η σύλληψη, καινούρια για μένα τότε, στάθηκε αφορμή να επανέλθω επανειλημμένα στην ανάγνωση του El hablador. Μέσα από τις αλεπάλληλες αναγνώσεις στην πορεία των ετών και καθώς οι γνώσεις μου της ισπανικής γλώσσας διευρύνονταν και αναπτύσσονταν, γεννήθηκε μέσα μου η ιδέα της μετάφρασης του βιβλίου.

Μια ιδέα που έθρεψα σε μια γωνιά του μυαλού μου για πολύ καιρό, μέχρι που έφτασε να πραγματοποιηθεί πρόσφατα. Περισσότερα όμως επ' αυτού, στην επόμενη ανάρτηση.

Επόμενη ανάρτηση: Ο ιστορητής - Η περιπέτεια μιας μετάφρασης

Ο κατάλογος όλων των αναρτήσεων που αφορούν το βιβλίο "Ο άνθρωπος που έλεγε ιστορίες" βρίσκεται στην ανάρτηση Ο ιστορητής - Εισαγωγή.

2 σχόλια:

  1. Τι παίζει εδώ; Να το κάνω γνωστό αυτό το μπλογκ ή θέλεις να το κρατήσεις κάπως πιο διακριτικό και προσωπικό;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Ω καλημέρα, καλημέρα!

    Όχι δεν είναι κάτι ιδιαίτερα προσωπικό*, αλλιώς δεν θα το αμολούσα τοιουτοτρόπως στο δίκτυο. Απλώς ντρέπομαι να το κοινολογήσω, γενικώς βρίσκω την αυτοδιαφήμιση άκομψη, και δεν ξέρω πώς να εξασφαλίσω ότι θα το διαβάσει όποιος μπορεί να ενδιαφέρεται, χωρίς να ενοχλήσω εκείνον που δεν ενδιαφέρεται, και χωρίς να αναγκάσω φίλους να το επισκέπτονται από ευγένεια ή αλληλεγγύη. Εξάλλου ακόμη σχεδόν δεν έχει αναρτήσεις, ίσως άμα ανεβάσω και την επόμενη να κάνω κάτι (έστω τέλος πάντων μια ανακοίνωση στο άλλο μπλογκ κι ένα μπανεράκι).

    Κρίνε εσύ αν θες να το κάνεις γνωστό, από μένα μετά χαράς.

    *(ή μάλλον πιο σωστά, ναι, είναι πολύ προσωπικό, αλλά ταυτόχρονα είναι κάτι που θέλω να μοιραστώ με την ανθρωπότητα, ή τέλος πάντων μ' εκείνο το μέρος της ανθρωπότητας που ενδιαφέρεται για τέτοια θέματα).

    ΑπάντησηΔιαγραφή